สรุปวิจัยวิทยาศาสตร์เรื่องการพัฒนาทักษะกระบวนการวิทยาศาสตรของเด็กปฐมวัย

โดยใชกิจกรรมการเรียนรูประกอบชุดแบบฝกทักษะ

บทนํา

   การเรียนวทยาศาสตร ิ เปนการเรยนการแก้ปญหาอยางมีเหตผลุ ซึ่งเรียกวากระบวนการ 

ทางวิทยาศาสตรเด็กปฐมวยสามารถเรียนรูกระบวนการวิทยาศาสตรได้โดยครูใชประสบการณการ

คิดและปฏบัติจากการศึกษารูปแบบการจัดกระบวนการเรียนรูวิทยาศาสตร พบวาเด็กจะรับรูและคิดถายโยงเปนทิศทางเดียว ไมซับซอน ดังนั้นการจัดกิจกรรมเพื่อสงเสริมทักษะกระบวนการวิทยาศาสตรที่มีความสําคัญตอเด็กปฐมวยในการทำกิจกรรมทางวิทยาศาสตรจึงแบงออกเปน 4 ทักษะ คือ ทักษะการสังเกตทักษะการจําแนก ประเภททักษะการสื่อสาร และทักษะการลงความเห็น ซึ่งสอดคลองกับ

สตาคเฮล ดีน่ากลาววา ทักษะพื้นฐานทางวิทยาศาสตรท ี่มีความสําคญสั ําหรับเด็กปฐมวัย ไดแก ทักษะการสังเกต ทักษะการจําแนกประเภท ทักษะการสื่อความหมาย และทักษะการลงความเห็นเชนกัน

    เด็กปฐมวัยอายุระหวาง 4 - 5 ปมีลักษณะเฉพาะตวั คอื มีความเชื่อวา ทุกอยางมีชีวีติมีความรูสึกและเชื่อวาทุกสิ่งในโลกมีจุดมุงหมาย และชอบตั้งคําถามโดยใชคําวา “ทําไม”เด็กปฐมวัยจะเรียนรูจากเหตุการณและสิ่งแวดลอมตางๆ รอบตวโดยใช ้ประสาทสมผัสทั้งหา ทําใหเด็กมีประสบการณตรพัฒนาการทางภาษาอยางรวดเร็วชอบซกถามและส ฎรวจสิ่งใหมๆ การพัฒนาเด็กปฐมวัยใหมีความ สามารถในการเรียนรูดวย การใชประสาทสัมผัสทั้งหา คือ การมอง การฟง การดม การชิม และการสัมผัส นําไปเชื่อมโยงกับสงแวดลอมธรรมชาติตางๆ รอบตัวเด็กเปนการกระตนและตอบสนองความสนใจของเด็กการใหโอกาสเด็กสํารวจลงมือกระทํากิจกรรมตางๆ ดวยตนเอง ทําใหเกิดการรับรู ความเขาใจและความคิดรวบยอด นําไปสูการพัฒนาสติปญญา

    แบบฝกทักษะเปนเอกสารทสร้างขึ้นเพื่อให ้เด็กไดเตรียมความพรอมด้านสติปญญาและทักษะตางๆ มีรูปแบบ วิธีการ ที่มีแบบแผน กฎเกณฑ โดยมีคําสั่งของแตละกิจกรรมตามเนื้อหาจุดประสงคของแบบฝกแตละเลม ซึ่งเปนแบบฝกเกียวกับภาพครูจะใชประกอบขณะเด็กทํากิจกรรมหรือตอนสรุปการเรียนทั้งนี้เจตนาเพอใช ื่ ในการทบทวน ฝกการขีดเขียน และการสังเกตของเด็ก แบบฝกทักษะไดเนนการใชสมองเปนฐานการเรียนรู ซึ่งการพัฒนานั้นหมายถึงเปนการใชสมองซีกซายและขวารวมกนทั้งงจิตวิทยาเพื่อสรางการรับรูเนื่องจากสมองเปนอวัยวะสําคญของชีวิต มีหนาที่ในการดํารงอยูของชีวติ การคิดและการเรียนรูของมนุษยประกอบดวยสมอง 2 ซีก คือซีกซายและขวาที่ทํางานตอเนื่องกัน สัมพันธกนั สมองซีกซายควบคุมการคิด การวิเคราะหและเหตุผลสวนสมองซีกขวาใชคิดแบบองครวมและสรางสรรค

ความมุงหมายของการวิจัย

ในการวิจัยครั้งนี้ผูวิจัยไดตั้งความมุงหมายไวดังนี้

    1. เพื่อศึกษาระดับทักษะกระบวนการวิทยาศาสตรของเด็กปฐมวัยโดยรวมและจําแนกรายทักษะ 

หลงการใชกิจกรรมการเรียนรูประกอบชุดแบบฝกทักษะ
    2. เพื่อเปรียบเทียบการพัฒนาทักษะกระบวนการวิทยาศาสตรของเด็กปฐมวัยกอนและหลังการใชกิจกรรมการเรียนรูประกอบชุดแบบฝกทักษะ

ความสําคญของการวิจัย

    ผลการวิจัยครั้งนี้จะเปนขอมูลพื้นฐานเพื่อใหผูเกี่ยวของกับการจัดการศึกษาสําหรับเด็กปฐมวัยใชเป็นแนวทางในการใชแบบฝกทักษะประกอบการเรียนการสอนเพื่อพัฒนาทักษะกระบวนการวิทยาศาสตรสําหรับเด็กปฐมวัย และเปนแนวทางสําหรับครูในการพัฒนากิจกรรมการเรียนการสอนโดยใชสื่อทเป็นแบบฝกท กษะหรือสื่ออื่นๆ 

นิยามศัพทเฉพาะ

     1. เด็กปฐมวัย หมายถึง เด็กนักเรียนชาย - หญิง ที่มีอายุระหวาง 4 - 5 ปซึ่งกําลังศึกษาอยูระดบอนุบาล

     2. การพัฒนา หมายถึง ผลลัพธของการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมทักษะกระบวนการวิทยาศาสตรของเด็กปฐมวยที่ไดรับจากการจัดกิจกรรมการเรียนรูประกอบชุดแบบฝึกหัดทักษะวิทยาศาสตรสาหรับเด็ก

    3. ทักษะกระบวนการวทยาศาสตร์ของเด็กปฐมวยั หมายถึง ความสามารถของเด็กปฐมวัยในการใชความการคนหาความรเพู ื่อหาคําตอบที่เป็ยนองคความรได้ในการวิจัยนี้จําแนกเปน 4 ดาน

    4. กิจกรรมการเรียนรู หมายถึง งานการเรียนสําหรับเด็กปฐมวัยที่ผูวิจัยพัฒนาขึ้นเพื่อใหเด็กไดปฏิบัติการการเรียนรโดยจุดลําดับสาระตามชุดแบบฝกทักษะวิทยาศาสตรนํา เปนขั้นการเตรียมเด็กเขาสูกิจกรรมการเรียนรูประกอบดวยกิจกรรมอยาง ใดอยางหนึ่งที่มีเนื้อหาสอดคลองกับเรื่องที่จะเรียน     ขั้นสอน แบงออกเปน 2 ตอน ตอนที่ 1 จัดกิจกรรมใหเด็กมีความรูความเขาใจ เกี่ยวกับมโนทัศนของเรื่องที่เรียน และตอนที่ 2 ทําชุดแบบฝกทักษะตามมโนทัศนของเรื่องที่เรียน

รียนเรื่องนั้นๆ

    5. ชุดแบบฝกทักษะ หมายถึง แบบฝกทักษะวิทยาศาสตรโดยเนนการใชสมองเปน

ฐานการเรียน